فشار طالبان برای غصب زمین‌های رشک به‌نفع کوچی‌ها

منابع از ولسوالی پنجاب به خبرگزاری جمهور تایید کردند که عبدالله سرحدی، والی طالبان در بامیان، با حضور در ولسوالی پنجاب، اقداماتی تند و بی‌رحمانه را علیه مردم هزاره منطقه رشک آغاز کرد. والی بامیان در حضور بزرگان و متنفذین ولسوالی، از آنان خواست که زمین‌های روستای رشک را به نفع کوچی‌ها واگذار کنند. درخواست والی مورد مخالفت شدید مردم قرار گرفت، زیرا بزرگان پنجاب اعلام کردند که چنین تصمیمی تنها از طریق حکم محکمه می‌تواند صورت بگیرد.

به گفته منابع اما در واکنش به این مخالفت‌ها، عبدالله سرحدی تصمیم به اعمال فشار مستقیم گرفت و با اعزام چهار موتر رنجر مسلح به منطقه رشک، وحشتی فراگیر را برپا کرد. زنان و کودکان منطقه به کوه‌ها پناه بردند تا از دستگیری و تعرض افراد مسلح والی طالبان در امان بمانند. این حادثه ساعت ۲ بعد از ظهر امروز روی داد و تا لحظه نگارش این گزارش، همچنان ادامه دارد.

در این وضعیت بحرانی، دو نفر پلیس مسلح به دنبال زنان و کودکان فراری به کوه‌ها فرستاده شده‌اند تا آن‌ها را دستگیر کنند. مردم در حال حاضر در شرایطی رقت‌بار و بی‌پناه قرار دارند و از هرگونه امکانات اولیه زندگی مانند خوراک و پوشاک محروم هستند.

پیشینه نزاع بر سر زمین‌های رشک
منطقه رشک سال‌هاست که محل منازعات پیچیده میان کوچی‌ها و مردم هزاره بوده است. در سال ۱۳۵۲ خورشیدی، کوچی‌ها نخستین بار ادعای مالکیت زمین‌های این منطقه را مطرح کردند. در آن زمان، مردی به نام محمدعوض از مردم محل در برابر این ادعا مقاومت کرد، اما کوچی‌ها او را شبانه ربودند و پس از آن ناپدید شد.

این نزاع دوباره در سال ۱۴۰۲ خورشیدی اوج گرفت، زمانی که دو نفر از کوچی‌ها با سند "ابرا" به دادگاه طالبان شکایت کرده و زمین‌های رشک را از آن خود اعلام کردند. 

محاکم طالبان این دعوا را به نفع کوچی‌ها صادر کردند. در ادامه، طالبان دستورات خود را مبنی بر تسلیم زمین‌های رشک به کوچی‌ها صادر کردند و بر این اساس، مردم محل بدون هیچ‌گونه تایید قانونی مجبور به ترک خانه‌های خود شدند.

استبداد والی بامیان
عبدالله سرحدی، والی طالبان در بامیان، به وضوح نشان داده است که از هرگونه فشار و استبداد برای تصاحب اراضی مردم هزاره خودداری نمی‌کند. وی در سال‌های گذشته نیز سه بار مالکین اصلی زمین‌های رشک را زندانی کرده بود تا از حق خود چشم‌پوشی کنند، اما مردم رشک همچنان مقاومت کردند.

این اقدام والی در تضاد آشکار با اصول عدالت است؛ زیرا بدون حکم محکمه ثلاثه، وی قصد دارد زمین‌های مردم را به زور و فشار به کوچی‌ها تسلیم کند. این رفتار نه تنها ظلم آشکار به مردم رشک، بلکه نقض قوانین داخلی طالبان و حتی اصول حقوق بشر است.

سیاست تصاحب اراضی در مناطق هزاره‌نشین

این تنها یک مورد از سیاست‌های گسترده‌تر طالبان در مناطق هزاره‌نشین است که به طور مداوم از طریق ایجاد منازعات حقوقی، اراضی مردم را به کوچی‌ها واگذار می‌کند. طی چند سال اخیر، طالبان با بهره‌گیری از سیستم قضایی خود، دعواهایی را میان مردم هزاره و کوچی‌ها ترتیب داده‌اند و در بسیاری از موارد، این دعواها به نفع کوچی‌ها فیصله شده است. در ولسوالی پنجاب نیز، طالبان در ماه جوزای ۱۴۰۱ به کوچی‌ها اجازه دادند که زمین‌های مورد منازعه را تصرف کنند.

اعتراضات و درخواست‌های مردم رشک اکنون مردم رشک به شدت از ظلم و فشارهای والی بامیان ناراضی هستند و خواهان توجه جدی به وضعیت خود هستند. در چندین مرحله، مالکان اصلی زمین‌های رشک از مقام‌های بالای طالبان شکایت کرده‌اند، اما بدون هیچ نتیجه‌ای. عبدالله سرحدی در پی اعتراضات مردمی، چهار نفر از باشندگان رشک را در تابستان ۱۴۰۲ بازداشت کرده و به آنان فشار آورد تا زمین‌های خود را به کوچی‌ها واگذار کنند. این وضعیت باعث بروز تنش‌های جدی میان مردم رشک و طالبان شده است.

ندای عدالت از جامعه هزاره
از همه بزرگان و متنفذین هزاره در کابل و بامیان خواسته می‌شود که برای جلوگیری از ادامه این خودسری‌ها و تصاحب اراضی مردم وارد عمل شوند. اقداماتی که امروز در منطقه رشک در حال انجام است، تهدیدی جدی برای امنیت و حقوق مردم هزاره در سایر مناطق نیز به حساب می‌آید. اگر این رویه ادامه یابد، ممکن است تصاحب زمین‌ها در سایر مناطق هزاره‌نشین نیز گسترش یابد.

مردم رشک اکنون در وضعیت اضطراب شدید قرار دارند و از جامعه جهانی و مقامات طالبان خواسته می‌شود که فوراً به این بحران رسیدگی کنند و از ادامه این ظلم جلوگیری نمایند.

خبرگزاری جمهور- بامیان