طلای سبز بادغیس در انبارها پوسیده می‌شود

در انبارهای تاریک و پرگرد‌وغبار شهر قادس، کیسه‌های بزرگی از مغز پسته روی هم انباشته شده‌اند؛ محصولی که روزگاری «طلای سبز بادغیس» خوانده می‌شد، اکنون به باری سنگین بر شانه‌های تاجران محلی بدل شده است.

به گزارش خبرگزاری جمهور، تاجران می‌گویند در حالی‌که تنها دو سال پیش هر کیلو مغز پسته در بازار محلی تا شش هزار افغانی به فروش می‌رسید، امسال قیمت آن به حدود چهار هزار افغانی سقوط کرده است. این کاهش چشمگیر، بسیاری از خانواده‌هایی را که معیشت‌شان به پسته وابسته است، در تنگنای مالی قرار داده است.

عبدالحسیب، تاجری که بیش از دو دهه در کار خرید و فروش پسته فعالیت داشته، با نگرانی به کیسه‌های نیمه‌پر انبارش اشاره می‌کند: «دو سال است که محموله‌هایم در همین‌جا مانده. بخشی از پسته‌ها فاسد شده و اگر بازار تکان درستی نخورد، بقیه هم از بین خواهد رفت.»

دیگران هم روایت مشابهی دارند. عبدالمتین، تاجر دیگری، به خبرگزاری جمهور می‌گوید: «وقتی این پسته‌ها را خریدم، هر کیلو شش هزار افغانی قیمت داشت اما حالا حتی با چهار هزار هم خریداری پیدا نمی‌شود. ما همه متضرر شدیم.»

سهیل احمد، فروشنده خرد در بازار قلعه‌نو، می‌گوید که مشتریان داخلی توان خرید ندارند: «مردم عادی پول کافی ندارند. پسته به کالای لوکس تبدیل شده و فروش در بازار محلی تقریباً صفر است.»

اما این وضعیت روی زندگی زنانی که روزگارشان با کار در داد و ستدهای مربوط به تجارت پسته سپری می‌شد هم تاثیر گذاشته است.

زرغونه، زنی که در خانه‌اش کار پروسس ابتدایی پسته را انجام می‌دهد، به خبرگزاری جمهور می‌گوید: «سال گذشته دختران زیادی با من کار می‌کردند. حالا چون پسته خریدار ندارد، دیگر کسی حاضر نیست دستمزد کارگر بدهد. زنان خانه‌دار اولین کسانی‌اند که ضرر می‌کنند.»
او از بیکار شدن و بی درآمدی حداقل 13 تن از دختران و زنانی که در کارگاه او فعالیت داشتند، خبر می‌دهد.

خلیل‌الله، خریدار عمده که معمولاً پسته را به کابل و سپس به پاکستان منتقل می‌کند، می‌گوید: «اگر مرزها به روی صادرات آزاد باز شود، باز هم بازار گرم خواهد شد. مشکل اصلی محدودیت قراردادهای رسمی است. ما مجبوریم پسته را به نصف قیمت واقعی بفروشیم.»

این نگرانی‌ها در حالی اوج گرفته است که وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان همچنان می‌گوید صادرات میوه خشک افغانستان، از جمله پسته بادغیس، به کشورهای منطقه و حتی غرب ادامه دارد. آخوند زاده عبدالسلام جواد سخنگوی وزارت، در گفت‌وگو با رسانه‌ها تأکید کرده است: «هیچ مانعی در برابر صادرات وجود ندارد. دهلیزهای هوایی و مسیرهای زمینی فعال است و تجار می‌توانند کارشان را دنبال کنند.»
 
اما کارشناسان مستقل تصویر دیگری ارائه می‌دهند. آنان باور دارند که نبود زیرساخت‌های پروسس، برداشت زودهنگام محصول، خام‌فروشی، و کمبود قراردادهای تجاری پایدار باعث شده ارزش پسته افغانستان در بازارهای جهانی کاهش یابد. در نتیجه، تاجران محلی که سرمایه اندکی دارند، در میان امید و ناامیدی سرگردان مانده‌اند.

برای صدها خانواده در بادغیس، پسته تنها یک محصول تجاری نیست؛ منبع اصلی درآمد و گاه تنها راه بقاست. حالا که بازار فرو ریخته، بسیاری از آنان آینده‌ای نامعلوم پیش رو دارند. یک کشاورز محلی می‌گوید: «وقتی پسته فروش نداشته باشد، زندگی ما می‌خوابد. ما نه راهی برای کار دیگر داریم، نه امیدی برای فردا.»

خبرگزاری جمهور - ولایت بادغیس