تبعیض مذهبی در بامیان؛ حذف استادان شیعه از دانشگاه توسط طالبان

در ادامه‌ی پروژه‌ی حذف سیستماتیک نخبگان علمی از نهادهای آموزشی افغانستان، اداره تحصیلات عالی طالبان بار دیگر با تصمیمی تبعیض‌آمیز، بست‌های تدریسی ده‌ها استاد شیعه‌مذهب دانشگاه بامیان را به‌طور دسته‌جمعی لغو کرده است؛ اقدامی که به گفته‌ی منابع محلی، بخشی از سیاست رسمی طالبان در حذف اقلیت‌های مذهبی، به‌ویژه شیعیان، از ساختار علمی کشور تلقی می‌شود.

بر اساس اسناد و شواهد موثق از داخل دانشگاه بامیان که در اختیار خبرگزاری جمهور قرار گرفته؛ دست‌کم ۳۳ استاد شیعه از پُست‌های علمی خود برکنار شده‌اند. 

در میان آنان چهره‌های شناخته‌شده‌ای مانند فاضل اکبری، رضا ابراهیم و اسحاق ابراهیمی دیده می‌شوند که دارای مدارک تحصیلی ماستری و دکترا بوده‌اند. فهرست منتشرشده از برکناری‌ها شامل اساتیدی از دانشکده‌های زراعت، زمین‌شناسی، علوم اجتماعی، علوم طبیعی و تعلیم و تربیه است.

این دومین موج بزرگ اخراج استادان شیعه‌مذهب در دانشگاه بامیان است. پیش از این نیز طالبان در سال‌های اخیر، بیش از ۵۳ تن از استادان این دانشگاه را یا مجبور به استعفای اجباری کرده و یا مستقیم برکنار کرده بودند؛ در میان آنان ۱۴ دکترا و ۳۴ ماستر حضور داشتند.

چندین دانشجو از این دانشگاه به خبرگزاری‌ جمهور گفته‌اند که طالبان افرادی با تفکر بنیادگرایانه و هم‌سوی ایدئولوژی خود را به جای استادان متخصص گماشته‌اند. 

به‌گفته‌ی دانشجویان، دروس علمی جای خود را به تبلیغات افراط‌گرایانه، تکفیر مخالفان و تطهیر چهره‌ی طالبان داده‌اند. 

این دانشجویان هشدار داده‌اند که فضای آکادمیک دانشگاه عملاً به میدان شست‌وشوی مغزی بدل شده و برهی رسانه‌های مخالف طالبان توسط این افراد کفری خوانده شده و دانشجویان از دسترسی به آن منع می‌شوند.

تحلیل‌گران آموزش عالی این روند را تهدیدی جدی برای آینده‌ی علمی کشور می‌دانند و می‌گویند که طالبان با اعمال تبعیض مذهبی، نه تنها معیارهای شایسته‌سالاری را به حاشیه رانده‌اند، بلکه با حذف اقلیت‌ها و نخبگان، زمینه‌ی فروپاشی نظام علمی و تشدید بی‌اعتمادی اجتماعی را فراهم می‌کنند.

بامیان، روزگاری نماد دانش، فرهنگ و همزیستی، اکنون زیر چکمه‌ی تفکر طالبانی، به قربانگاه نخبه‌کشی مذهبی بدل شده است. 

اگر این روند بدون اعتراض و بازخواست ادامه یابد، نه‌تنها دانشگاه‌ها بلکه تمام ساختار اجتماعی افغانستان در معرض فروپاشی هویتی قرار خواهد گرفت.

خبرگزاری جمهور- بامیان