10 واقعیت تکان‌دهنده از وضعیت زنان افغانستان: از بحران سلامت و محرومیت از تحصیل تا حذف از تصمیم‌گیری‌ها
به گزارش خبرگزاری جمهور، دفتر رسانه‌ای معاونیت سیاسی سازمان ملل متحد در افغانستان یا یوناما امروز پنج‌شنبه(6 سنبله) گزارش بخش زنان سازمان ملل متحد را که 10 واقعیت کلیدی وضعیت زنان کشور گردآوری کرده است را نشر کرد که شدیدترین بحران حقوق زنان درجهان که 21 میلیون زن ساکن افغانستان را تحت تأثیر قرار داد‌ه‌اند.
1- نسلی از زنان به دلیل ممنوعیت تحصیل عقب مانده‌اند.
دختران حدود 13 ساله از ادامه تحصیل در مکاتب منع شده‌اند و زنان از دانشگاه‌ها منع شده‌اند. در نتیجه، در حال حاضر، نزدیک به 80 درصد از زنان جوان افغان بین 18 تا 29 سال در حال تحصیل، اشتغال یا آموزش نیستند.
2- افغانستان اکنون یکی از بزرگترین شکاف‌های جنسیتی نیروی کار در جهان را دارد.
در سراسر افغانستان، زنان و مردان برای یافتن کار پایدار و مناسب تلاش می‌کنند. در مقایسه با نزدیک به 90 درصد از مردان، تنها یک نفر مشغول به کار است یا به دنبال کار می‌گردد.
این تصادفی نیست. طالبان ممنوعیت‌های گسترده‌ای وضع کرده‌اند که زنان را از کار در بخش‌هایی که زمانی فرصت‌های شغلی ارائه می‌دادند، مانند خدمات ملکی، سازمان‌های غیردولتی ملی و بین‌المللی و سالن‌های زیبایی، منع می‌کند.
3- زنان افغان در حال تجربه بحران سلامتی رو به وخامتی هستند.
پیش‌بینی می‌شود تا سال 2026، ممنوعیت‌های دانشگاه و آموزش متوسطه برای زنان و دختران، ازدواج کودکان را 25 درصد، فرزندآوری در میان دختران نوجوان را 45 درصد و مرگ و میر مادران را حداقل 50 درصد افزایش دهد.
یوناما گفته که شرایط فعلی در افغانستان باعث ایجاد بحران حاد سلامت روان در میان زنان و دختران شده است که از افزایش سطح اضطراب، ناامیدی و یاس خبر می‌دهند.
4- حضور زنان در تصمیم‌گیری‌ها از بین رفته است.
کابینه گروه طالبان توسط مردان پر شده است، همانطور که مناصب رهبری در سطح محلی نیز همینطور است. زنان عمداً از تمام سطوح تصمیم‌گیری سیاسی کنار گذاشته شده‌اند.
5- زنان از دسترسی به فضاهای عمومی منع شده‌اند که شامل پارک‌ها، سالن‌های ورزشی و باشگاه‌های ورزشی می‌شود.
6- زنان در معرض خطر بیشتری از خشونت مبتنی بر جنسیت هستند.
اعلامیه افزود: جمع‌آوری ایمن یا قابل اعتماد داده‌های سراسری در مورد خشونت مبتنی بر جنسیت در افغانستان امکان‌پذیر نیست، شواهد روایی نشان می‌دهد که وضعیت دشوار فعلی در سال 2021 به طور قابل توجهی بدتر شده است.
در عین حال، خدمات برای بازماندگان به شدت کاهش یافته و منابع رسمی حمایتی، مانند وزارت امور زنان و قانون‌گذاری برای پیگرد قانونی موارد خشونت علیه زنان، برچیده شده‌اند.
7- اگرچه جنگ اخیر در افغانستان پایان یافته است، اما اکثر زنان هنوز در جوامع خود احساس امنیت نمی‌کنند.
زنان افغان به دلیل سیاست‌ها و رویه‌های سرکوبگرانه‌ای که فضای جنسیتی ترس و ناامنی را ایجاد می‌کنند، همچنان امنیت و ایمنی را به عنوان یکی از نگرانی‌های مردان خود گزارش می‌دهند.
8- بیش از 3300 مرد که توسط طالبان تعیین شده‌اند، اکنون مجموعه‌ای از محدودیت‌ها را اعمال می‌کنند، مانند الزام صحبت نکردن زنان در ملاء عام.
این دستورالعمل‌ها در قانون امر به معروف و نهی از منکر - «قانون اخلاق» - که در آگوست 2024 تصویب شد، آمده است.
بررسی‌های سازمان ملل نشان می‌دهد که خانواده‌ها و جوامع اکنون مطابق با قانون، محدودیت‌هایی را بر آزادی‌های زنان اعمال می‌کنند.
9- مجموعه‌ای از بحران‌های پناهندگی، بحران حقوق زنان را عمیق‌تر می‌کند.
افغانستان در حال حاضر با یکی از شدیدترین بحران‌های انسانی جهان روبرو است که در آن تأثیرات درگیری، فقر و بلایای طبیعی عمیق‌تر توسط زنان و دختران احساس می‌شود.
اکنون، تنها در سال جاری، بیش از 1.7 میلیون افغان - بسیاری از آنها به اجبار - از ایران و پاکستان بازگشته‌اند.
زنان و دختران یک سوم از بازگشتگان از ایران در سال جاری و حدود نیمی از آنها از پاکستان را تشکیل می‌دهند. آنها با خطرات فزاینده فقر، ازدواج زودهنگام، خشونت و استثمار روبرو هستند.
10- بسیاری از سازمان‌های تحت رهبری زنان به دلیل کاهش کمک‌های جهانی دیگر نمی‌توانند به طور مؤثر به زنان و دختران در جوامع خود دسترسی پیدا کنند.
این کاهش بودجه، آنچه از جامعه مدنی زنان افغانستان باقی مانده است را تهدید می‌کند، جامعه‌ای که نقش مهمی در ارائه خدمات، مستندسازی سوءاستفاده‌ها و حفظ شبکه‌های همبستگی داشته است.
تقریباً 40 درصد از 207 سازمانی که توسط سازمان ملل در مارچ 2025 مورد بررسی قرار گرفتند، گزارش دادند که تمام پروژه‌های وابسته به اهداکنندگان متوقف شده است.
با وجود این محدودیت‌های غیرقابل تصور، زنان افغان همچنان راه‌هایی برای ایجاد جامعه، اداره کسب و کار، ارائه خدمات به زنان نیازمند، مستندسازی نقض حقوق در محل و ارائه کمک‌های بشردوستانه پیدا می‌کنند.
زنان افغان از طریق این اقدامات روزانه تاب‌آوری و شجاعت، نشان می‌دهند که تسلیم نشده‌اند - و از ما نیز می‌خواهند که تسلیم نشویم.
خبرگزاری جمهور
