هرات؛ جهش غیرمنتظره 700 درصدی در صادرات میوه‌های تازه

در جاده‌های پرگرد و خاک هرات، موترهای باربری یکی پس از دیگری به سمت مرز حرکت می‌کنند. بار آن‌ها ساده است؛ جعبه‌هایی پر از سیب‌های سرخ، خربوزه‌های شیرین و آلوگیلاس‌های تابستانی. اما آنچه در ظاهر یک محموله عادی به نظر می‌رسد، در حقیقت نشانه تغییری بزرگ در اقتصاد محلی است.

به گزارش خبرگزاری جمهور، تنها در پنج ماه نخست سال جاری، میزان صادرات میوه‌های تازه از هرات به ۵۴۴ تُن و ۷۲۲ کیلوگرم رسیده است؛ رقمی که اگر با سال گذشته مقایسه شود، یک جهش حیرت‌آور را نشان می‌دهد: در همان بازه زمانی، صادرات تنها ۷۲ تُن بود. این تفاوت نه‌فقط آمار، بلکه داستانی از تلاش کشاورزان، دلالان و مسئولانی است که می‌کوشند افغانستان را از حاشیه بازارهای جهانی به متن آن وارد کنند.

محصولات صادراتی هرات فهرستی رنگین دارند: سیب‌های شیرین مناطق کوهستانی، زردآلوهای خوش‌رنگ، آلو و آلوگیلاس تابستانی، و هندوانه‌هایی که در زمین‌های داغ دشت هرات می‌رسند. این میوه‌ها که روزگاری بیشتر در بازارهای داخلی مصرف می‌شدند، امروز به مقصد کشورهای منطقه‌ای و حتی فراتر از آن راه می‌یابند.

مسئولان محلی می‌گویند این رشد تصادفی نیست. ایجاد تسهیلات در روند صدور، کاهش موانع اداری و فراهم‌کردن امکانات سردخانه‌ای، بخشی از اقداماتی بوده که زمینه را برای افزایش صادرات فراهم کرده است. آنان تأکید می‌کنند که این سیاست ادامه خواهد یافت تا تاجران افغان بتوانند در رقابت با همتایان منطقه‌ای سهم بیشتری از بازار جهانی بگیرند.

با این حال، کارشناسان زراعت هشدار می‌دهند که جهش کنونی هرچند امیدبخش است، اما شکننده نیز هست. نبود زیرساخت‌های کافی، مشکل حمل‌ونقل سردخانه‌ای، نوسانات سیاسی و محدودیت‌های بانکی می‌تواند این روند را تهدید کند. به باور آنان، ظرفیت زراعت افغانستان به‌ ویژه در ولایت‌های حاصل‌خیز مثل هرات، بسیار فراتر از ارقامی است که امروز ثبت شده است. اما بدون سرمایه‌گذاری در بسته‌بندی، بازاریابی و توافقات تجاری پایدار، این ظرفیت هرگز به اوج نخواهد رسید.

برای بسیاری از کشاورزان هرات، این روزها امید تازه‌ای شکل گرفته است. آن‌ها که سال‌ها محصول‌شان به بهای اندک در بازارهای محلی فروخته می‌شد، اکنون شاهدند که میوه‌های باغ‌های‌شان با برچسب «محصول افغانستان» به آن سوی مرزها می‌رود. محمود، یک کشاورز محلی در هرات می‌گوید: «اگر این روند ادامه پیدا کند، ما انگیزه بیشتری برای توسعه باغ‌ها داریم. زمین و آب هست، آنچه نیاز داریم حمایت و بازار مطمئن است.»

در نهایت، افزایش صادرات میوه‌های تازه از هرات نه‌تنها یک دستاورد اقتصادی، بلکه نشانه‌ای از امکان تغییر در کشوری است که سال‌ها جنگ و بحران، فرصت‌های توسعه را از آن گرفته بود. حالا موتر‌های باری پر از میوه، حامل چیزی فراتر از محصول کشاورزی‌اند: آن‌ها امید را به جاده‌های افغانستان بازمی‌گردانند.

خبرگزاری جمهور - ولایت هرات