مرگ آرام آزادی بیان در افغانستان

ائتلاف جهانی حمایت از آزادی رسانه‌ها اعلام کرده که عضویت افغانستان در این ائتلاف لغو شده‌است.
 
ائتلاف جهانی حمایت از آزادی رسانه‌ها، روز جمعه، ۲۷ عقرب با نشر اعلامیه‌ای از لغو عضویت افغانستان در این ائتلاف خبر داد.
 
مسئولان این ائتلاف گفتند: برای ائتلاف جهانی حمایت از آزادی رسانه‌ها روشن است که وضعیت آزادی رسانه‌ها در افغانستان متأسفانه دیگر با تعهد جهانی مطابقت ندارد در واقع، وضعیت فعلی یکی از نگرانی‌های جدی است.
 
در اعلامیه این سازمان آمده: همه کشورهای عضو این ائتلاف متعهد به احترام و پایبندی به تعهد جهانی هستند و در صورت عدم انجام این کار توسط اعضا مسئول دانسته می‌شوند.
 
کانادا و هالند رؤسای مشترک ائتلاف جهانی حمایت از آزادی رسانه‌ها گفته‌اند که این اقدام در مشورت با تمام اعضا و در مطابقت با الزامات ائتلاف گرفته شده‌است.
 
این در حالی است که افغانستان در ماه دلو ۱۳۹۸ به عضویت این ائتلاف درآمده و متعهد شده‌بود که به تعهدات جهانی‌اش در زمینه‌ آزادی بیان عمل کند.
 
تصمیم ائتلاف جهانی حمایت از آزادی رسانه ها مبنی بر لغو عضویت افغانستان، کاملا منطقی است؛ زیرا اول اینکه در افغانستان، یک دولت مشروع و مسئول وجود ندارد تا از کشور در مجامع بین المللی و سازمان های جهانی، نمایندگی کند.
 
به بیان دیگر، دولت مستقر، فاقد مشروعیت ملی و بین المللی است و به همین دلیل، هرگز نماینده واقعی مردم افغانستان در عرصه بین المللی محسوب نمی شود؛ بنابراین، عضویت افغانستان در سازمان ها، کنوانسیون ها و ائتلاف های جهانی، موضوعیت ندارد.
 
نکته دوم این است که دولت طالبان، هیچگونه اراده ای برای حمایت از آزادی بیان و رسانه ها ندارد و رسانه ها در زیر سلطه طالبان، مصونیت ابتدایی، امنیت حداقلی و حقوق بدیهی خود را نیز از دست داده اند.
 
تنها رسانه هایی در حاکمیت طالبان، امکان ادامه فعالیت خواهند داشت که به سیستم سرکوب و سانسور طالبانی تن دهند، تمهیدات ضد آزادی و محدودیت های روزافزون رژیم را بپذیرند و بر بسیاری از واقعیت های تلخ جاری در کشور، چشم ببندند.
 
در چنین شرایطی رسانه های آزاد و مستقل، عملا قادر به ادامه کار نیستند؛ زیرا طالبان، نه تنها انتقاد را برنمی تابند؛ بلکه سرپیچی از دستورات آزادی ستیزانه و سرکوبگرانه خود را مستوجب سخت ترین مجازات ها می دانند.
 
بنابراین، ادامه عضویت افغانستان در ائتلاف جهانی حمایت از آزادی رسانه ها معنا و مبنا و موضوعیتی نداشت.
 
با اینهمه، این نگرانی وجود دارد که با حذف افغانستان از این ائتلاف جهانی، طالبان با قدرت و اراده مضاعف، محدودیت های فزاینده خود را بر رسانه ها تحمیل کنند و سیستم سرکوب طالبان که از سوی ریاست استخبارات و وزارت امر به معروف آن رژيم، هدایت و رهبری می شود، بدون اعتنا به محدودیت هایی که عضویت افغانستان در ائتلاف جهانی حمایت از آزادی رسانه ها ایجاد می کرد، دایره کار و فعالیت رسانه ها و رسانه گران را تنگ تر کنند.
 
نگرانی دیگر این است که این سازمان جهانی دیگر نتواند به وظایف ذاتی خود مبنی بر حمایت از رسانه های آزاد در کشورهای عضو، ادامه دهد و در این مورد خاص نیز رژيم طالبان را در قبال اعمال، سیاست ها و برنامه های ضد آزادی اش مسئول و پاسخگو قرار دهد.
 
در چنین شرایطی، آزادی بیان در افغانستان که روزگاری نه چندان دور «بزرگترین دستاورد» قدرت های غربی و دولت دست نشانده کابل محسوب می شد، به آرامی می میرد و در این میان، صدها رسانه در معرض خطر تعطیلی قرار می گیرند و یا از رسالت رسانه ای خود در یک جامعه آزاد، فاصله می گیرند؛ زیرا مجبور می شوند که روایت رسمی و تحمیلی رژيمی را منعکس کنند که نه مشروعیت ملی دارد و نه مشروعیت بین المللی.
 
به این ترتیب، خبرنگاران و فعالان رسانه ای افغانستان، درست مانند گذشته، این بار قربانی یکی دیگر از جنایت های مشترک امریکا و طالبان می شوند و علیرغم قربانی های بزرگی که در مسیر آزادی بیان و دفاع از ارزش های مشترک جامعه بشری در مواجهه با گروه های تروریستی و رژیم های سرکوبگر داده اند، بی صدا حذف می شوند؛ بی آنکه جهان در برابر این تراژدی فرهنگی دردناک و غم انگیز، احساس مسئولیت کند.
 
نرگس اعتماد - جمهور