۰

قلب آسیا؛ قلبی که دیگر نمی‌تپد

دوشنبه ۹ حمل ۱۴۰۰ ساعت ۱۶:۰۲
قلب آسیا دیگر از حیز انتفاع خارج شده و دیپلماسی ضعیف و کنش پذیرانه کابل که بر هیچ‌گونه راهبرد و هدفی استوار نبوده و همواره از اقتدارگرایی های موسمی و فساد پایدار در عالی ترین سطح قدرت اجرایی در داخل کشور، تأثیر پذیرفته و آسیب دیده، عامل اصلی شکست این روند بوده است.
قلب آسیا؛ قلبی که دیگر نمی‌تپد
اشرف‌غنی برای اشتراک در نهمین نشست «روند استانبول- قلب آسیا» صبح روز دوشنبه، ۹ حمل راهی دوشنبه پایتخت تاجیکستان شد.
 
رییس جمهوری در این سفر دو روزه، علاوه بر اشتراک و سخنرانی در نشست «روند استانبول- قلب آسیا» با امام‌علی رحمان؛ رییس جمهوری تاجیکستان و سایر مقام‌های این کشور در مورد گسترش مناسبات و همکاری‌ها میان دو کشور در عرصه‌های مختلف، بحث و تبادل نظر خواهد کرد.
 
میرویس ناب؛ معین سیاسی وزارت امور خارجه که برای حضور در این نشست به تاجیکستان رفته‌است، می‌گوید «روند استانبول- قلب آسیا» امسال با محوریت اجماع منطقه‌ای در مورد روند صلح افغانستان برگزار خواهد شد.
 
روند قلب آسیا زمانی از ظرفیتی بزرگ برای ایجاد یک تحول بنیادین در روند صلح افغانستان و روابط کابل با قدرت های منطقه برخوردار بود؛ اما این ظرفیت سال به سال، کوچکتر و محدودتر شد؛ زیرا بازی ضعیف کابل، تضاد منافع کشورهای عضو و اراده نیرومند قدرت های برتر جهانی در تغییر معادلات افغانستان بر بنیاد منافع و نیازهای خود، روند قلب آسیا را به شدت تضعیف کرد و آن را به حاشیه راند.
 
با این حال، دولت کابل انتظار دارد این بار روند قلب آسیا، فرصتی ارزشمند را برای بازگشت کابل به عرصه بازی های منطقه ای و بین المللی پیرامون صلح افغانستان فراهم آورد و کابل از این تریبون بتواند مشروعیت و اعتبار سیاسی خود به عنوان نماینده جامعه افغانستان در جهان را تحکیم و تثبیت کند. این مهم، پیشاپیش برگزاری نشست مهم و راهبردی استانبول درباره صلح افغانستان که با پیشنهاد امریکا، مدیریت سازمان ملل و مشارکت همه طرف های دخیل و درگیر از جمله نمایندگان با صلاحیت طالبان و دولت افغانستان برگزار خواهد شد، بسیار حیاتی و سرنوشت ساز است.
 
بر بنیاد ارزیابی ها کابل می خواهد در نشست ترکیه که در آن به احتمال قوی درباره آینده سیاسی و امنیتی افغانستان تصمیم گیری خواهد شد، یک طرح بدیل را به منظور ناکام گذاردن طرح امریکا برای ایجاد دولت انتقالی ارائه کند که برگزاری انتخابات زودهنگام، محور اصلی آن را تشکیل می دهد.
 
هنوز مشخص نیست که طرح سیاسی کابل، شامل چه مفاد دیگری است و تا چه میزان از سوی کشورهای مهم منطقه و جهان، استقبال و حمایت خواهد شد؛ اما اشرف غنی و دولت او پیش از رفتن به نشست استانبول، نیاز دارند تا پیرامون برنامه خود برای آن نشست، مانورهای تبلیغاتی گسترده ای را راه اندازی کنند و در آن کشورهای همسایه و منطقه را ترغیب کنند تا از کابل و طرح آن در مقابل آنچه امریکا در نظر دارد و به احتمال قوی از سوی روسیه و دیگر کشورهای مؤثر در مسایل افغانستان هم حمایت خواهد شد، پشتیبانی کنند.
 
نشست روند قلب آسیا در دوشنبه تاجیکستان، از این منظر، یک فرصت استثنایی و منحصر به فرد برای دولت افغانستان است.
 
با این حال، همانگونه که اشاره شد، قلب آسیا دیگر از حیز انتفاع خارج شده و دیپلماسی ضعیف و کنش پذیرانه کابل که بر هیچ‌گونه راهبرد و هدفی استوار نبوده و همواره از اقتدارگرایی های موسمی و فساد پایدار در عالی ترین سطح قدرت اجرایی در داخل کشور، تأثیر پذیرفته و آسیب دیده، عامل اصلی شکست این روند بوده است.
 
اینکه نشستی در سطح منطقه در کابل برگزار شود؛ اما وزیر امور خارجه برحال دولت نتواند یا نخواهد در آن شرکت کند، این نشان دهنده آن است که کابل توان یا تدبیر یا اراده کافی برای بهره وری بهینه از بستر پرظرفیت روند قلب آسیا را نداشته است.
 
از سوی دیگر، اغلب کشورهای شرکت کننده در نشست دوشنبه، از سیاست های یکی از دو قطب شرقی یا غربی قدرت جهانی در قبال صلح افغانستان پیروی می کنند و در حال حاضر نیز در تحولی نادر، هم روسیه و هم امریکا از بازگشت طالبان به قدرت به مثابه تنها راه عبور از بحران، حمایت می کنند.
 
بنابراین پیش بینی نمی شود که اشرف غنی به هدف مورد نظر خود یعنی جلب حمایت منطقه و جهان از بقای دولت خویش و نفی طرح امریکا برای نشست ترکیه، دست پیدا کند.
 
در پی ارائه طرح امریکا، نامه آنتونی بلینکن به غنی و نیز برگزاری نشست ترویکای مسکو، این تصور غالب در میان کشورهای منطقه و جهان شکل گرفته که شمارش معکوس برای پایان اشرف غنی آغاز شده و حمایت از او، سرمایه گذاری روی یک گزینه رو به زوال است؛ بنابراین، انتظار نمی رود نشست قلب آسیا؛ قلبی که دیگر نمی تپد، کمکی به تقلای دولت کابل برای بقا کند.
 
محمدرضا امینی - جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین