یکی از مأموریت های مهم سفر جاری خلیلزاد به کابل، لابی گری با بازیگران داخلی افغانستان به منظور ایجاد یک جبهه سیاسی قدرتمند پیرامون حمایت از تحولی است که در ارکان اصلی قدرت سیاسی کشور رخ خواهد داد.

زلمی خلیلزاد؛ فرستاده امریکا در امور صلح افغانستان، وارد کابل شده و با عبدالله عبدالله؛ رییس شورای مصالحه دیدار کرده است. او همچنین به دیدار عبد رب الرسول سیاف؛ فرمانده پیشین جهادی رفته‌است.
 
عبدالله در گفتگو با خلیلزاد از پیشرفت‌های به دست‌آمده در دور نخست مذاکرات صلح ابراز رضایت کرده و گفته که هیأت افغانستان امروز با حمایت قاطع نظام به دوحه رفت.
 
عبدالله ضمن تأکید بر تعهد دولت‌ به تلاش برای دست‌یافتن به صلح، افزایش خشونت‌ها و قتل‌های هدفمند را غیر قابل قبول دانسته و بر آتش‌بس‌ دایمی تأکید کرده‌است.
 
خلیلزاد نیز افزایش خشونت‌ها را غیر قابل پذیرش دانسته و بر کاهش قابل ملاحظه‌ خشونت‌ها تأکید کرده‌است.
 
او همچنین با اشاره به آغاز مرحله دوم مذاکرات صلح، تاکید کرده که طرف‌ها باید از فرصت موجود بیش‌ترین استفاده را برای دست‌یافتن به صلح دایمی و قطع جنگ استفاده کنند.
 
آنچه در بالا به آن اشاره شد، تنها سخنان تشریفاتی است که مصرف رسانه ای دارد و به نظر نمی رسد که مأموریت جاری خلیلزاد در سفرش به کابل، بیان همین موارد کلی و بدیهی باشد؛ این را نگاه های متفاوت بازیگران مهم افغان نسبت به فرستاده امریکا به خوبی توضیح می دهد.
 
دیدار او با عبدالله نشانگر روابط عمیق آنها و همفکری نزدیک شان درباره صلح با طالبان است. آقای خلیلزاد می داند که همان نظرگاه های بحث برانگیزی را که ارگ ریاست جمهوری افغانستان را به شدت آزار می دهد و خشم و عصبانیت اشرف غنی و مشاوران او مانند حمدالله محب را برمی انگیزد، به سادگی می تواند با عبدالله در میان بگذارد و چه بسا نظر مساعد او درباره آن را نیز به دست آورد.
 
یکی از این دیدگاه ها، ایده دولت موقت است؛ چیزی که به نظر می رسد برایند ناگزیر هرگونه توافق صلح با طالبان خواهد بود و امریکا هم پیشتر در این باره با طالبان به توافق هایی در پشت پرده دست یافته است.
 
دولت موقت اما در نگاه ارگ نسبت به صلح به طالبان، هیچ جایگاهی ندارد. اشرف غنی به تازگی یکبار دیگر از هیأت مذاکره کننده افغانستان خواست که در چارچوب قانون اساسی و در شعاع رهنمودها و توصیه های جرگه مشورتی با طالبان، مذاکره کند؛ خواسته ای که بیش از هر چیزی، مخالفت جدی ارگ با ایده دولت موقت را بازتاب می دهد؛ زیرا این طرح نه در قانون اساسی، جایی دارد و نه در فیصله‌ های جرگه صلح.
 
ارگ حتی تصور می کند که خلیلزاد با حمایت از ایده دولت موقت، اهداف و منافع شخصی خود را دنبال می کند و تلاش دارد تا در سایه سیاست های کلان دولت مسلط بر کاخ سفید، به یک آرزوی دیرینه خودش برای رسیدن به قدرت در افغانستان دست یابد. این اتهامی بود که حمدالله محب؛ مشاور امنیت ملی اشرف غنی آن را مطرح کرد و با واکنش تند وزارت خارجه امریکا رو به رو شد.
 
 
تصور نمی شود که این نگاه تغییر کرده باشد. ارکان اصلی دولت اشرف غنی در افغانستان هنوز هم به خلیلزاد به عنوان یک «وایسرا» نگاه می کنند و این یکی از دلایل تنش و تخاصم در روابط غنی و خلیلزاد است.
 
اما فرستاده امریکا برای به کرسی نشاندن خواسته های ترامپ در زمینه صلح با طالبان و نیز تحقق اهداف و منافع شخصی‌اش، راه های دیگری را امتحان می کند؛ راه هایی که لزوما از دهلیز ارگ عبور نمی کند. دیدار دوستانه با عبدالله و توافق با سران سیاسی و جهادی دیگر، یکی از همین راه ها می باشد.
 
حفیظ منصور؛ عضو هیات مذاکره کننده دولت در گفتگو با طالبان، اخیرا در کابل گفت که امریکا و برخی کشورهای دیگر از طرح ایجاد دولت موقت، حمایت می کنند.
به نظر می رسد که این ایده در داخل کشور نیز هوادارانی دارد. به ویژه کسانی که از حاکمیت اشرف غنی، دل خوشی ندارند و به دنبال یافتن راهی برای پایان دادن به آن هستند. عبدالله هم می تواند یکی از همان افراد باشد؛ اگرچه او قبلا ایده دولت موقت را مردود دانسته بود.
 
خلیلزاد هم روی همین افراد، رهبران و جریان ها سرمایه گذاری می کند.
 
اینکه او پس از ماه ها فاصله‌ بار دیگر وارد کابل شده، نشانگر یک واقعیت دیگر هم هست و آن اینکه گفتگوهای صلح به مرحله ای حساس، حیاتی و بسیار تعیین کننده رسیده است. این بار دوطرف باید درباره نوع و ساختار نظام آینده و بازتعریف فرمول توزیع قدرت به توافق برسند؛ چیزی که دولت موقت یا عبوری را در متن و محور گفتگوها قرار می دهد و انتظار می رود که این مرحله بسیار دشوار، پرتنش و نفسگیر باشد.
به همین دلیل، یکی از مأموریت های مهم سفر جاری خلیلزاد به کابل، لابی گری با بازیگران داخلی افغانستان به منظور ایجاد یک جبهه سیاسی قدرتمند پیرامون حمایت از تحولی است که در ارکان اصلی قدرت سیاسی کشور رخ خواهد داد؛ اگرچه هیچ تضمینی وجود ندارد که طیف های طرف مذاکره خلیلزاد در این دوره از دیدار او از کابل، قدرت لازم برای منزوی کردن اشرف غنی و الزام او به پذیرش پیامدهای صلح با طالبان از جمله واگذاری قدرت را داشته باشند.
 
محمدرضا امینی - جمهور