نشانه‌شناسی صلح در دیپلماسی طالبان

11 میزان 1398 ساعت 23:56

طالبان با ارتکاب حد اکثر خشونت در افغانستان، در حالی که روند صلح آن گروه با امریکا در مراحل پایانی خود قرار داشت، مرتکب یک اشتباه بزرگ و استراتژيک شدند و اکنون مذبوحانه تلاش می کنند تا آن اشتباه مهلک را جبران کنند.


هیات طالبان و مقام‌های پاکستانی بر از سرگیری مذاکرات صلح امریکا و طالبان و همچنین بر کاهش خشونت‌ها در افغانستان تاکید کرده‌اند.

هیات طالبان که روز چهارشنبه، 10 میزان به اسلام آباد رفته با شاه محمود قریشی؛ وزیر خارجه پاکستان دیدار کرده است.

وزارت خارجه پاکستان گفته که دوطرف در این دیدار بر کاهش جنگ و خشونت‌ در افغانستان و آغاز دوباره مذاکرات طالبان و امریکا تاکید کرده‌اند.

در اعلامیه وزارت خارجه پاکستان به نقل از شاه محمود قریشی آمده که برای تامین صلح در افغانستان بهترین زمینه مساعد است و نباید این فرصت از دست برود.

سهیل شاهین؛ سخنگوی دفتر طالبان در قطر هم اعلام کرده که نمایندگان طالبان در دیدار با وزیر خارجه پاکستان در خصوص روند صلح و برخی موضوعات دیگر صحبت کرده است.
 
به نظر می رسد که طالبان و پاکستان به شدت مشتاق آغاز دوباره مذاکرات سازش میان امریکا و گروه طالبان هستند. این نشان می دهد که روند ده ماهه مذاکره میان واشنگتن و نمایندگان گروه طالبان، امتیازهای چشمگیر و وسوسه انگیزی برای آن گروه به همراه داشته است.
 
از سوی دیگر، همانگونه که ترامپ نیز اخیرا گفت، طالبان با ارتکاب حد اکثر خشونت در افغانستان، در حالی که روند صلح آن گروه با امریکا در مراحل پایانی خود قرار داشت، مرتکب یک اشتباه بزرگ و استراتژيک شدند و اکنون مذبوحانه تلاش می کنند تا آن اشتباه مهلک را جبران کنند.
 
یکی از راه های جبران آن از دید طالبان و پاکستان، ابراز تمایل آنها به کاهش خشونت ها در افغانستان است.
 
این تنها یک ابراز تمایل فریبکارانه سیاسی به منظور ترغیب ترامپ برای بازگرداندن امریکا به میز مذاکره نیست؛ بلکه درست بعد از آنکه ترامپ تصمیم به لغو و فسخ و نسخ تمامی گفتگوها و معاملات انجام شده با طالبان گرفت، طالبان برای جبران اشتباه امتیازطلبی خشونت بارشان، دست به تغییر رفتارهای ملموسی زدند که یکی از آنها کاهش قابل توجه میزان خشونت در افغانستان بود تا آنجا که تنها چند روز پس از آن رویداد، چندین ولسوالی تحت سلطه طالبان به دست نیروهای دولتی، آزاد شد. برخی از آن ولسوالی ها ۴ یا ۵ سال در اختیار طالبان بود. البته این تنها دلیل آزادسازی ولسوالی های تحت اشغال طالبان نبود و نیست؛ اما بی تردید، نیروهای طالبان، دستوراتی مبنی بر پرهیز از خشونت از جانب رهبری آن گروه دریافت کردند.
 
دومین نشانه از کاهش خشونت از سوی طالبان، اذعان رسمی ملا هبت الله؛ رهبر آن گروه بود مبنی بر اینکه دستور حملات مرگبار طالبان که منجر به لغو مذاکرات صلح شد را او صادر نکرده بود. اینکه آیا این موضع گیری، درست و واقعی بود یا تلاشی برای جبران خطای راهبردی پرهزینه طالبان، روشن نیست؛ اما هدف از بیان آن، تقلای مذبوحانه برای احیای دوباره مذاکرات صلح آن گروه با امریکا می باشد.
 
نشانه سوم هم در فضای امنیتی نسبتا آرام انتخابات ریاست جمهوری مشخص شد. طالبان در حالی که تهدید کرده بودند که روند انتخابات را مختل می کنند و به رأی دهندگان نیز هشدار دادند که به پای صندوق های رأی نروند، در روز برگزاری انتخابات، اقدام خشونت بار جدی علیه کارمندان انتخاباتی، ناظران، رای دهندگان و نیروهای امنیتی، انجام ندادند و به جز رویدادهای پراکنده در اینجا و آنجا، انتخابات در فضایی نسبتا‌ امن و آرام برگزار شد.
 
اگرچه نهادهای امنیتی ادعا کردند که امنیت انتخابات، تنها برخاسته از تدابیر شدید آنها و عملکرد شایسته نیروهای دفاعی کشور بوده؛ اما این ادعا دست کم در ولایات و ولسوالی های دوردست نمی تواند صد در صد درست باشد؛ ضمن آنکه عملکرد تحسین برانگیز نیروهای امنیتی در روز انتخابات نیز به سهم خود، مهم و قابل ستایش است و نمی توان از آن چشم پوشی کرد؛ اما یکی از دلایل اصلی آن، احتراز و پرهیز آگاهانه طالبان از خشونت بود که می تواند دیگر نشانه تمایل آن گروه برای اعتمادسازی در مقابل امریکا به هدف ترغیب واشنگتن برای بازگشت به میز مذاکره باشد.
 
پنجمین نشانه هم در جریان سفر جاری هیأت طالبان به پاکستان و دیدار آن با وزیر امور خارجه آن کشور، بروز کرد که در آن، هردوطرف نسبت به کاهش خشونت و آغاز دوباره مذاکره با امریکا ابراز تمایل کردند.
 
مجموعه این نشانه ها مؤید عزم طالبان برای رسیدن به یک توافق صلح با امریکاست؛ اما اینکه آیا صلح مورد نظر امریکا و طالبان به صلح مورد نیاز مردم افغانستان هم منتهی می شود یا خیر، مساله ای است که هنوزهم عمیقا مورد تردید است.
 
علی موسوی - جمهور


کد مطلب: 121002

آدرس مطلب: https://www.jomhornews.com/fa/note/121002/

جمهور
  https://www.jomhornews.com