بازگشت خلیلزاد؛ ابهام‌های تازه پرونده پیچیده صلح
يکشنبه ۲۲ میزان ۱۳۹۷ ساعت ۰۱:۲۲
وقتی خلیلزاد ظرف چندروز، دوبار به کابل سفر می کند و هر بار نیز تمام اطلاعات مربوط به دیدارهای او، به چند جمله کلی و تشریفاتی، محدود می‌شود، حساسیت های بیشتری در این خصوص، شکل می گیرد و این هرگز به نفع روند صلح افغانستان نیست.
ارگ ریاست جمهوری با نشر خبرنامه‌ای گفته که اشرف غنی، عبدالله عبدالله و سرور دانش؛ معاون دوم ریاست جمهوری، صبح روز شنبه با زلمی خلیلزاد؛ نماینده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان، دیدار و گفتگو کرده‌اند.
خبرنامه افزوده که در این دیدار آقای خلیلزاد ضمن ارائه گزارش در مورد سفرهای اخیرش به کشورهای مختلف منطقه، گفته است که امریکا تحت رهبری حکومت افغانستان به هرگونه همکاری در خصوص صلح آماده است و در این عرصه به تلاش هایش ادامه می دهد.
ارگ ریاست جمهوری گفته که رییس جمهور غنی پس از شنیدن گزارش خلیلزاد گفته که از هر اقدام و تلاشی که باعث تامین صلح دایمی در افغانستان گردد، استقبال می کند.
این در حالی است که آقای خلیلزاد پیش از سفر به کابل، با نمایندگان گروه طالبان در قطر دیدار نیز گفتگو کرده بود.
این دومین سفر زلمی خلیلزاد به کابل، در جریان سفر سیاسی اخیر او به منطقه محسوب می شود. او بلافاصله پس از دیدار با نمایندگان سیاسی گروه طالبان در قطر بار دیگر به کابل آمد و با رهبران حکومت وحدت ملی دیدار کرد.
آنچه از جریان این دیدار، ارائه شده فراتر از چند جمله کوتاه و کلی و تعارفات دیپلماتیک میان‌خالی نیست و این همان چیزی است که به پرسش های بیشتری در خصوص سفرهای اخیر خلیلزاد به افغانستان و منطقه، دامن می زند و زوایای تاریک این پرونده پیچیده را گسترش می دهد.
این در حالی است که در شرایط کنونی که صلح عمیقا قومی شده و به یک بازی طایفه ای درون قومی، تقلیل پیدا کرده است، این روند مرتبط با سرنوشت جمعی همه مردم افغانستان، بیش از هر زمان دیگری نیاز به راززدایی، شفاف سازی و زدودن ابهام ها و برطرف کردن تاریکی های کنونی آن دارد.
طیف ها و جریان های فعال سیاسی و قومی در افغانستان، از اینکه ارگ ریاست جمهوری کابل و دولت امریکا این روند را به گروگان گرفته و از درز کمترین اطلاعات آن به بیرون، جلوگیری و خودداری می کنند، عمیقا ناراضی اند. آنها نسبت به اینکه در جریان جزئیات این روند قرار ندارند و مهم تر از آن اینکه خود رأسا به نمایندگی از طیف تباری و جریان جهادی یا حزب سیاسی خود در تصمیم سازی های کلان مرتبط با آن، نقش ندارند، به شدت انتقاد می کنند.
با ورود زلمی خلیلزاد به نمایندگی از امریکا به این بازی، روند انتقادها، نارضایتی ها و شک و پرسش ها در خصوص ماهیت واقعی، وضعیت جاری و چشم انداز آینده بازی صلح هم بیشتر از پیش افزایش پیدا کرده و جریان های سیاسی و رهبران احزاب پرنفوذ، نسبت به این روند، به دیده تردید و بدبینی نگاه می کنند؛ زیرا خلیلزاد در بازی های سیاسی داخلی افغانستان، یک قبیله گرای پشتون است که به شدت ضد جهادی، عمل می کند و زمانی که او از پشتوانه امریکا هم برخوردار باشد، این امکان قویا وجود دارد که روند صلح با طالبان را نیز بیشتر از پیش، قومی کند و سایر بازیگران برون‌قومی این روند را آگاهانه، حذف کرده و در حاشیه قرار دهد.
بنابراین، وقتی او ظرف چندروز، دوبار به کابل سفر می کند و هر بار نیز تمام اطلاعات مربوط به دیدارهای او با رهبران حکومت افغانستان، به چند جمله کلی و تشریفاتی و تعارفاتی، محدود شود، حساسیت های بیشتری در این خصوص، شکل می گیرد و این هرگز به نفع روند صلح افغانستان نیست.
به عقیده منتقدان، در این شکی نیست که طالبان، یک جریان تروریستی قومی و ایدئولوژيک است که مورد حمایت یک طیف قومی خاص در افغانستان قرار دارد. از سوی دیگر، این نکته نیز جای تردید ندارد که هسته اصلی قدرت مرکزی در دولت مورد حمایت امریکا در کابل را نیز پشتون های تبارگرا و انحصارطلبی تشکیل می دهند که قایل به مشارکت مشروع و قانونمند سایر اقوام در تصمیم سازی های جمعی و ملی نیستند و خود را حاکم و مالک بلامنازع سیاست و امنیت افغانستان می انگارند. افزون بر این، هیچکس نسبت به این مهم نیز شک ندارد که خلیلزاد یک سیاستمدار قبیله گرا و تنگ‌اندیش افغان‌تبار امریکایی است که از سیاست های اصولی دولت کابل در حوزه محدودسازی سیستماتیک حضور اقوام و جریان های جهادی و سیاسی، قویا حمایت می کند. اما علیرغم همه این واقعیت ها، هیچکس نمی تواند انکار کند که صلح یک روند ملی است و همه مردم افغانستان حق دارند در جریان آن قرار داشته باشند، در تصمیم گیری در باره آن، مشارکت کنند و از منافع، هویت، دستاوردها و ارزش های مشترک یا اختصاصی خود دفاع نمایند. بنابراین، نه طالبان، نه دولت و نه خلیلزاد می توانند آنان را از این حق مشروع شان محروم کنند.
محمدرضا امینی - جمهور
کد مطلب: 109192
