بحران غزنی؛ چه انتظاری از حکومت وجود دارد؟

15 حوت 1396 ساعت 23:52

معترضان در غزنی، مدعی اند که افراد مسلح غیرمسؤول در لباس پولیس محلی به یک خانه حمله کرده و دو نفر را کشته و دو نفر را با خود بردند. گفته می‌شود که این درگیری بر سر تقسیم آب بین مردم دو منطقه شیرآباد و نیخته آغاز شده است.


معترضان در غزنی می‌گویند پولیس شب هنگام به خیمه‌های آنها حمله کرده، بر آنها شلیک کرده، سه نفر زخمی شده و یکی از خیمه‌های آنها را آتش زده است.

معترضان در غزنی، باشندگان ولسوالی قره باغ هستند. آنها مدعی اند که افراد مسلح غیرمسؤول در لباس پولیس محلی به یک خانه حمله کرده و دو نفر را کشته و دو نفر را با خود بردند.
گفته می‌شود که این درگیری بر سر تقسیم آب بین مردم دو منطقه شیرآباد و نیخته آغاز شده است.

سخنگوی والی غزنی می‌گوید که معترضان در شهر غزنی مسیر رفت و آمد شهروندان را مسدود کرده بودند و خیمه آنها از منطقه حیدرآباد برچیده شد.
در حمایت از معترضان غزنی، تجمعی اعتراضی در کابل نیز راه اندازی شد.
معترضان در کابل از حکومت خواستند خواست‌های معترضان غزنی را عملی سازد.

روز گذشته در غزنی شمار معترضان افزایش پیدا کرد و به دو هزار نفر رسید و برکناری والی غزنی نیز به خواست شماری از آنها افزوده شد.

بحرانی که در نتیجه اختلاف بر سر آب میان دو روستای یک منطقه دورافتاده، بروز کرده، اکنون می رود تا به یک معضل فراگیر ملی با رنگ قومی بدل شود.

این رویداد نیاز به یک آسیب شناسی ژرف جامعه شناسانه دارد تا مشخص شود که چه عواملی موجب می شوند تا تنش های کوچک محلی به سادگی به یک بحران فراگیر ملی بدل شوند.

بی تردید، تنها نمی توان مردم محلی دو روستای طرف دعوا را در بروز این بحران، مقصر و مسؤول قلمداد کرد. رفتار حاکمان، نگاه سیاستمداران، کارنامه رهبران قومی و سوگیری های نمایندگان سیاسی هریک از اقوام درگیر این منازعه در تشدید تنش، تعمیق شکاف و بروز یک بحران سنگین ملی، بیشتر از عوامل محلی و مستقیم این رویداد، نقش دارند.

به عنوان نمونه در کشوری که اساس و مبنای همه سیاست گذاری های ملی را تعلقات و تعصبات قومی حاکمان و تصمیم سازان، تشکیل می دهد، به مردم عادی نیز باید حق داد که به یک دعوای کوچک محلی بر سر موضوع پیش پا افتاده آب هم به سرعت، رنگ قومی و تباری بدهند و آن را به سراسر یک ولایت مهم گسترش دهند؛ به گونه ای که چهار روز متوالی، یکی از شاهراه های مهم و پرتردد کشور به وسیله معترضان، بسته نگاه داشته شود و دولت محلی، مجبور شود به منظور مدیریت بحران، از دولت مرکزی، کمک بخواهد.

این ریشه در نگاه حاکمان در سطوح عالی تصمیم گیری دارد؛ کسانی که نمی توانند بر سر توزیع تذکره های الکترونیکی، به توافقی طرفینی و به نفع همه مردم افغانستان برسند و کسانی که از کرسی های کابینه دولت تا مدیران و فرماندهان ارشد نظامی، والیان، سفیران و کارمندان دون پایه یک اداره زیردست و غیر کاربردی را بر پایه فرمول قومیت، تقسیم می کنند و به این ترتیب، شکاف و چندگانگی و نفاق را میان مردم عادی و قومیت های ساکن کشور، عمدا و آگاهانه دامن می زنند.

حکومت از همان ابتدا در بحران به وجود آمده در غزنی به عنوان «طرف» ظاهر شد؛ طرف در برابر کسانی که از عملکرد اداره محلی غزنی در مدیریت اولیه بحران، برقراری امنیت، تأمین ثبات و ایجاد نظم در جامعه به ویژه مناطق مستعد بروز تنش و خطر، انتقاد داشتند.

اینگونه شد که تنش محلی میان دو روستا به یک اعتراض فراگیر با خواست های اصلاحات سیاسی در سطح ولایت غزنی، بدل شد.

مردم، والی غزنی را متهم به قوم گرایی کردند و خواستار برکناری او شدند. این موضوع، علی القاعده هیچ ارتباطی به مسأله آب یا وقوع قتل و آدم ربایی میان دو روستا ندارد؛ اما طرح این مسأله به عنوان خواسته اصلی معترضان، نشان از آن دارد که مردم به حکومت به مثابه یک مرجع قومی نگاه می کنند که حاضر نیست، صادقانه و عادلانه، درخواست های طرفین را بشنود و بر پایه قانون، مسؤولیت های ملی و حقوق شهروندی مردم، برای آن، راه حل های مبتنی بر عدالت و قانون، پیدا کند.

توسل نیروهای امنیتی به زور برای برچیدن خیمه های معترضان و پایان دادن به اعتراض ها هم به جای آنکه عملا کمکی به حل مسأله کند، آن را پیچیده تر می سازد.

پولیس در این گونه موارد، بارها نشان داده است که آخرین گزینه یعنی توسل به اسلحه را همان اول، به کار می بندد و به این ترتیب، شکاف و دوگانگی و فاصله میان مردم و دولت، تشدید و تعمیق می شود.

ممکن است بحران قومی جاری در غزنی، به زودی، فروکش کند؛ اما این آتش، زیر خاکستر باقی خواهد ماند و چون آتشفشانی خاموش، روزی دیگر از جایی دیگر فوران خواهد کرد؛ مگر آنکه دولتمردان، قوم گرایی را در سیاست های ملی، کنار بگذارند و بر همه مردم، فرای تعلقات تباری و نسبت های قومی شان، یکسان اعمال حاکمیت کنند.

محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور


کد مطلب: 102109

آدرس مطلب: https://www.jomhornews.com/fa/article/102109/

جمهور
  https://www.jomhornews.com